ترکمتر یا گشتاورسنج چیست و چه مزایا و کاربردهایی دارد، به منظور اندازه گیری گشتاور سیستمهای دوار یا گردنده از قبیل موتور، گیربکس یا حتی درب بطری نوشابه و در کل برای مواردی که اندازه گیری نیروی وارد بر محور جسم دوار نیاز است، از گشتاور سنج یا ترکمتر استفاده میشود. به عنوان نمونه اگر درب بطری نوشابه با گشتاور بیش از استاندارد بسته شود، باید با ابزار گشتاور سنج یا ترکمتر باز شود چرا که در کارخانه به گونه تنظیم شده که قابل باز شدن با دست نیست.
از دیگر دستگاه های گشتاور سنج میتوان به نوع دستی با یک نشان دهنده اشاره نمود که به آن ترانسمیتر یا ترانسدیوسر گشتاور گفته میشود. نکته مهم اینکه، دستگاه اندازه گیری گشتاور، محورهای دوار یا دینامیک نسبت به گشتاور سنجی نمونه های ثابت و استاتیک مشکلتر میباشد که تنها با ورود تکنولوژی استفاده از آنها آسان شده است. پیچ و مهره هایی که در دستگاه ها و ابزارهای مختلف به کار برده شده اند، مطابق با معيار سختي، قطر ميزان بار و یکسري محاسبه هاي ديگر طراحي مي شوند.
ميزان سفت كردن هر پيچ، با حاصلضرب مقدار نيروي اعمال شده در طول بازوي مشخص میشود و پيچ هاي مختلف طبق كاربرد و محل استفاده، گشتاور متفاوتی دارند که توسط طراح و سازنده دستگاه ها محاسبه شده و به مصرف کننده اعلام مي شود. عدد معيني از تُرك یک پيچ، مناسب ترين گشتاوري است كه با اعمال قطعات متصل شده توسط آن پيچ بهترين بازدهي را ارایه میدهند. بنابر ميزان گشتاور يا ترك طراحي شده جهت بستن هر پيچ، به ابزاري كارا و قابل اطمينان نیاز دارد. ترکمتر در واقع به منظور اعمال گشتاور دقيق براي هر پيچ است.
برای طراحي و ساخت ابزار گشتاور سنج، به معیاریی از قبیل كاربرد آن در زمينه اندازه گيري، از قطعات بسيار ظريف و دقيق صنعتي توجه میشود. زیرا عملكرد هر قطعه در نتيجه نهايي تاثیرگذار است. برای طراحي اين ابزار، حفظ طولاني مدت كاليبراسيون و نيز استفاده آسان توسط كاربر به عنوان معیارهای شناخته شده بوده و در حال حاضر گشتاور سنج یا ترکمتر در انواع مختلف كه داراي قفلهاي متفاوتي است، در بازار موجود میباشد.
مزایای سنجش ترکمتر
- توانایی و قابلیت در اندازه گیری گشتاور
- رنج گشتاور سنجی و نیوتن بر متر مورد لزوم
- قابلیت ارسال سیگنال خروجی برای گشتاور سنج
- دیجتال یا آنالوگ بودن گشتاور سنج یا ترکمتر
واحدهای تركمتر
واحد اندازه گيري در ساخت تركمترها در کشورهای مختلف، متغیر میباشد. برخي از تركمترها توانايي كار بر اساس دو واحد را دارند اما برخی دیگر میتوانند بر حسب کیلوگرم متر Kg.m، کیلوگرم سانتي متر Kg.cm، نيوتن متر N.m، فوت پوند lb.ft و اینچ پوند in.lb میباشند.
